Dat de smartphone en tablet niet meer weg te denken zijn uit onze maatschappij behoeft geen uitleg. Dat de zorg- en welzijnssector daar handig op moet inspelen waarschijnlijk ook niet. Maar dat daar nog een wereld te winnen valt wel. Want hoewel deze sector bezig is met een grote digitale transformatie, is het gebruik van functionele mobiele zorgapps weliswaar groeiende, maar nog altijd geen gemeengoed.
En dat is zonde want met de komst van responsive design, moderne web apps en (steeds) veilige(re) dataverbindingen staat niets een goede mobiele functionaliteit in de weg.
Voorbeelden zorgapp
Natuurlijk, er zijn genoeg mooie voorbeelden te vinden. Zo zegt de Moet Ik Naar de Dokter App of er wel of niet een huisartsenbezoek nodig is, terwijl SkinVision beoordeelt of een moedervlek er wel of niet verdacht uitziet. En MediMapp probeert orde in de chaos te scheppen van het ziekenhuisbezoek. Stuk voor stuk mooie oplossingen die het leven van een patiënt en zorgverlener beter maken, maar vraag aan de gemiddelde Jan met de Pet of hij weleens een zorgapp heeft gebruikt en je komt waarschijnlijk bedrogen uit.
ICT-leverancier PharmaPartners liet in 2017 een onderzoeksbureau een representatieve steekproef van de Nederlandse bevolking nemen naar hun gebruik van digitale zorg. Daaruit blijkt dat het aantal Nederlanders dat gebruikmaakt van online diensten van hun zorgverlener laag is: 7% heeft bijvoorbeeld wel eens online een afspraak ingepland en 3% heeft wel eens een e-consult gedaan, maar dat is het wel. We zijn nu bijna twee jaar verder en het digitale landschap is weliswaar veranderd – zo houden we nu massaal onze eigen gezondheidsstatistieken bij via specifieke personal health apps – maar van een enorme groei in zorgapplicaties is vooralsnog geen sprake.
Betere digitale ervaring met app in de zorg
En dat is eigenlijk gek, want een app heeft vaak veel meer mogelijkheden dan een website, stelt Dennis van Aalst, directeur van Yard Digital, een bureau dat zich voornamelijk richt op websites en applicaties in de zorg- en welzijnssector. “Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van notificaties of je locatie. Door specifieke functies via een app aan te bieden maak je de digitale ervaring van de gebruiker beter. Je bent dichterbij diezelfde gebruiker: de smartphone is onlosmakelijk verbonden aan mensen.”
Yard Digital adviseerde bijvoorbeeld bij de TiredofCancer Untire app, die (ex-)kankerpatiënten moet helpen om te gaan met vermoeidheid. Ook heeft het e-health-specialisten in huis die niet alleen kijken naar de functie, maar ook het gebruik van zorgapps. Voor TestJeLeeftstijl, een platform om jongeren te informeren over zaken als seksualiteit, het gebruik van drank en drugs en gezondheid, deden zij bijvoorbeeld uitgebreid gebruiksonderzoek op de Hogeschool van Zwolle.
“Zorg is onmisbaar. Het is een ontzettend belangrijk onderdeel van ons bestaan”, zegt Robert Bossaert, die als front-end developer van Yard Digital verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van (zorg-) apps. ”Vrijwel iedereen maakt gebruik van zorg. Met een moderne app kun je dus enorm helpen.”
Alle reden om daar in te investeren. Zeker ook omdat het huidige kabinet aangegeven heeft zich zoveel mogelijk te focussen op een langer thuisverblijf van mogelijke patiënten. Met name in de ouderenzorg valt er op dat vlak veel te winnen.
Kortere ontwikkeltijden door nieuwe technieken
Smartphone-applicaties bestaan al een hele lange tijd, maar doordat er nog niet één bekende code-standaard werd gebruikt, moest het wiel bij iedere app feitelijk opnieuw worden uitgevonden. Ontwikkeltijden waren daardoor lang, wat het een (te) hoge kostenpost maakte. Bovendien was in het begin het ecosysteem nog niet ingericht op meerdere platformen. Simpel gezegd: had je een iPhone-app ontwikkeld, moest je daarna nog aan de gang met een Google Android- of zelfs Windows Mobile-variant. En dat leverde, natuurlijk, weer veel extra kosten op. En met een beetje pech moest er zelfs een nieuw ontwikkelteam worden aangetrokken – veel internetbureaus waren destijds gericht op het maken van óf Android- of iOS-applicaties.
Maar dat is vandaag de dag niet meer nodig, zegt Bossaert. Hij noemt het zogenoemde React Native als voorbeeld. “Dat framework stelt ons in staat apps te ontwikkelen voor meerdere platformen. Waar je normaal gesproken losse apps zou ontwikkelen voor Android en iOS, kunnen we dit met React Native voor beide platformen doen. Dat is niet alleen een stuk goedkoper, maar zorgt er ook voor dat er veel sneller updates doorgevoerd kunnen worden.”
En er is nog een ander voordeel. React Native is een taal gebaseerd op JavaScript, een zeer veel gebruikte code. Dat zorgt ervoor dat veel webprogrammeurs snel de stap kunnen maken naar het bouwen van apps. “Een veel gebruikte term binnen programmeurs is ‘platform agnostic’ werken. Het ervoor zorgen dat een product of dienst draait op meerdere platformen, met daarbij minimale aanpassingen”, zegt de programmeur.
Minder administratieve rompslomp door zorgapp
Terug naar de zorgapp. Als dienstverlener of ondernemer is administratie vaak een grote last. Het bijhouden van allerlei gegevens en diezelfde gegevens op een fatsoenlijke manier kunnen terugvinden kost vaak veel tijd. Teveel tijd. Niet voor niets werd er in 2017 nog een heuse actiedag tegen administratieve rompslomp voor verpleegkundigen gehouden.
Goede en eenvoudige gebruikerservaring nodig
Het lijkt overbodig om te zeggen dat een goedwerkende app een hoop zaken kan vereenvoudigen of zelfs uit handen nemen. Denk bijvoorbeeld aan iets tijdrovends als urenregistratie – via een gebruiksvriendelijke app zou deze on-the-go ingevuld kunnen worden. Of stel eens applicatie voor die automatisch afspraken inplant en deze terugkoppelt aan patiënten. Zo maar twee voorbeelden die het leven van een gemiddelde zorgverlener, maar ook -nemer een stuk makkelijk kan maken. Van Aalst: “Bij een goede gebruikerservaring neemt het vertrouwen en het gebruik snel toe. WhatsApp was daar een prachtig voorbeeld van. Binnen no-time zaten we met z’n allen op die messengerapp, omdat ‘ie zo lekker overzichtelijk was. Binnen Yard hebben we een aparte tak, Yard Zorgsites, waarbij we een standaardwebsite voor huisartsen en zorgcentra als product verkopen. Daar zien we dat het maken van een online afspraak via mobile meer en meer voorkomt. Juist omdat het zo prettig en snel werkt.”
Van Aalst maakt tot slot de vergelijking met de digitale dienstverlening van de overheid. “Wij zijn bijvoorbeeld bezig met het bouwen van een app voor de gemeente Lansingerland. Daarmee kun je als inwoner een melding door kunt geven. Deze melding heeft betrekking op de openbare ruimte, denk bijvoorbeeld aan een kapotte lantaarnpaal of stoeptegel. De app maakt gebruik van de locatiefunctie van de telefoon en is gekoppeld met het zaaksysteem van de gemeente. Zoiets zou ook in de zorg kunnen werken.”